netoops blog
>>> Ansuf Yes-wen ! ⴰⵏⵙⵓⴼ ⵢⴻⵙ ⵡⴻⵏ <<< Ma ulac Tamaziɣt, ulac ulac ulac...
Sbeddet asnas Tala uMaziɣ_1_1.0 deg usawal-nwen Android. Tala uMaziɣ deg-s ugar n 600 n yimagraden, 50 n yimawalen, 100 n yidlisen, 35 n yiseɣẓanen ...

jeudi 4 février 2016

Mouloud Mammeri, Ecrivain Berbérisant Erudit

Mulud At Mɛammar – Mouloud Mammeri - d amyaru asmazaɣ amusnaw (écrivain berbérisant érudit). Ilul di Tewrirt Mimun – At Yenni – Tizi Wezzu ass n 28 di duǧembeṛ 1917.
Гas yedder di yiwet n tallit qasiḥen maci d-kra, s lekyassa (sagesse) d lǧehd irekden (force tranquille) s wis yettwassen, yegzem macci kan ad-yeḥrez tutlayt d wedlis n imaziɣen s umata maca aten yesnerni. Yeṣawed ɣer lebɣ-is segmi yeǧǧa-yaɣ-d agerruj ur n-fennuy ara. Ayen i ɣ-d-yeǧǧa Dda Lmulud deg yigenni iban-ed am rrƐud Wiss' ma tḥulfam i tmeqwa...

- yeselmed tasuta (une génération) n imusnawen
- yura idlisen d imawalen izzaden
- yeskefled idles-neɣ imawi (oral)
- Yessers izudar (bases) n tira n tmaziɣt s isekkilen n tlatinit

Yura aṭas n yidlisen ama s tefransist ama s tmaziɣt ccuden merra ɣer timeti n leqbayel d imaziɣen s umata. Gar-asen : Isefra n si Muḥend u Mḥend, Isefra iqdimen n Leqbayel , Tajerrumt n tmaziɣt,
Amawal n tmaziɣt tatrart, Ahellil n Tgurarin, Tawrirt yettwattun, Tazegrawt, Yenna-as ccix Muḥend ...


Yeselmed Tamaziɣt di tesdawit n Lezzayer seg 1965 armi 1972.

Yella d aselway n wammas n tagmi tusnemdant, tazarmezruyt d tazdart (CRAPE - Centre de Recherche Anthropologique, Préhistorique et Ethnographique) seg 1969 armi 1978.

Deg useggas n 1980, mi d-tella tagdelt n usarag-is deg Tizi Wezzu ɣef tamedyazt taqbaylit taqdimt, bdan-t tigunatin n Tefsut Imaziɣen.

Di 1982, ixelq-ed deg « Paris » ammas n tezrawt d tagmi n tmaziɣt (Centre d’Etude et de Recherche Amazighes - CERAM), akk-d tasɣunt « Awal ». Deg 1988 Mulud At Mɛammar yetwaqbel d-ṭbib s tmanegt (Docteur Honoris Causa) deg tesdawit n « la Sorbonne ».

Yemmut ass n 26 di fuṛaṛ 1989 di Ɛin Ddefla deg webrid n tuɣalin-ines si LMerruk anda yettekka deg yiwen unamal. Yemḍel di taddart-is. 

Tagi d tiriirit yefka i yiwen uneɣmas it-ilumsen s « win yettaken timsirin » :
« Terrid-iyi d amedyaz (chantre) n yidles amaziɣ yerna d tidet. Idles-agi d-aglaw, d-aglek daɣen. D yiwen ixef n yidles azzayri, yettekki deg usmerken-ines (enrichir), deg usberer-ines (diversifier), d aymi gezmeɣ (awi yufan attiliḍ s yidis-iw) macci kan at-ḥerzeɣ maca at-snerniɣ. »

Ihi aken i d-yenna Dda Lmulud : 
Win Yebɣan Tamaziɣt, ad-yissin tira-s !

Aucun commentaire :

Enregistrer un commentaire